کد مطلب:106780 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:145

[صفحه 478]

(شما را به پنج چیز سفارش می كنم، كه اگر برای به دست آوردن آنها به زیر بغل شتران با زانو بزنید، سزاوار است: كسی از شما به كسی جز به پروردگارش امید نبندد. از چیزی نترسد مگر از گناه خود. و شرم نكند از كسی به گفتن نمی دانم، وقتی چیزی را از او بپرسند كه نمی داند و شرم نكند از كسی به آموختن چیزی كه آن را نمی داند. و بر شما باد گرویدن به شكیبایی زیرا شكیبایی نسبت به ایمان، همچون سر است، نسبت به بدن، و خیری در آن بدن نیست كه سر نداشته باشد، چنان كه در ایمان بدون صبر نیست). امام (ع) آباط الابل (زیر بغل شتران) را كنایه آورده است از مسافرت در جستجوی آن چیزها توضیح آن كه شترسوار با زانوهایش به بغل شتر می زند. اما آن پنج چیز عبارتند از: 1- امید داشتن تنها به خدا و نه به جز او. از جمله لوازم این كار اخلاص در عمل برای خدا و پیوسته مطیع فرمان او بودن است. 2- از چیزی جز گنان خود نباید بترسید. توضیح آن كه ترسناكترین چیز، كیفر خداوندی است و چون این كیفر در اثر گناه به بنده ی خدا می رسد، بنابراین سزاوارتر آن است كه از گناه بترسیم، نه از چیز دیگر و این سخن دعوت به دوری از گناه است با یادآوری ترس از آن. 3- شرم نداش

تن از آن كه چون چیزی را نمی داند، بگوید، نمی دانم. زیرا شرم از گفتن چنین سخنی باعث سخن گفتن از روی نادانی است، و این هم گمراهی و نادانی است كه گمراه ساختن و نادان كردن دیگری را در پی دارد، و باعث هلاكت اخروی است. پیامبر (ص) فرمود: (هر كس ندانسته فتوا دهد، فرشتگان آسمان و زمین او را لعنت كنند) و گاهی باعث هلاكت در دنیا نیز می گردد. 4- شرم نداشتن از آموختن چیزی كه آن را نمی داند، از آن رو كه شرم داشتن نادان از فراگیری باعث باقی ماندن او در حالت نادانی و كاستی و هلاك، و هلاكت اخروی است. 5- فضیلت شكیبایی، و امر به داشتن صبر و شكیبایی، زیرا هیچ فضیلتی بدون صبر ممكن نیست، و كمترین مرحله ی آن استقامت در راه فراهم آوردن فضیلتها و بعد پایدار داشتن آنها و همچنین از دست ندادن آنهاست، از این روست كه صبر را نسبت به ایمان تشبیه به سر نسبت به تن نموده است، به دلیل آن كه ایمان بدون صبر ممكن نیست. آنگاه تشبیه و مناسبت بین آن دو را با این بیان مورد تاكید قرار داده است كه: در آن بدنی كه سر نداشته باشد خیری نیست. و عبارت فان الصبر مقدمه ی صغرا برای قیاس مضمری است كه بدان وسیله وادار به صبر كرده است و كبرای قیاس چنین است: و هر آن

چه كه این طور باشد به دست آوردن و فراهم كردنش واجب است.

صفحه 478.